Artificiële Intelligentie – Creatieve Technologie

ARTIKEL VOOR KENNISCLOUD.NL

In het voorgaande artikel hebben we kunnen lezen dat het oplossen van problemen centraal staat bij intelligentie en dat een programma via Machine Learning zichzelf kan optimaliseren dit te doen. Machine Learning zorgt ervoor dat een programma informatie op nieuwe manieren kan waarnemen en interpreteren, om zo uiteindelijk te kunnen leren van de data die het te verwerken krijgt.

In dit artikel gaan we via het programma AlphaGo zien hoe het de technologie is, die hier zelf creatief wordt, in plaats van de mens die de technologie gebruikt. Technologie gaat uiteindelijk problemen oplossen waar wij dat niet meer kunnen, op manieren die wij niet altijd volledig begrijpen. Dit soort nieuwe technologie gaat hierdoor denk ik steeds minder op een gereedschap lijken en steeds meer op een nieuw soort entiteit met een eigen handelingsvermogen.

Read More »

Artificiële Intelligentie – Machine Learning, Deep Learning en AlphaGo

ARTIKEL VOOR KENNISCLOUD.NL

De vorige keer hebben we in algemene zin gekeken naar AI en wat de mogelijke problemen kunnen zijn bij het opstellen van regels en controlemechanismen. Toen heb ik een aantal keer verwezen naar het idee dat de AI in staat zou zijn zichzelf te herschrijven. Dit idee van ‘herschrijven’ zullen we deze keer onderzoeken, waardoor we Deep Learning beter moeten gaan bekijken. Via Deep Learning krijgen we een beter beeld van hoe ver AI momenteel is. Ook wil ik een aantal voorbeelden uit de praktijk behandelen om uiteindelijk het enigmatische ‘AlphaGo’ te kunnen bespreken.

Read More »

Artificiële Intelligentie – Regels, Postzegels en Stop Buttons

ARTIKEL VOOR KENNISCLOUD.NL

In deze nieuwe reeks artikelen wil ik een divers aantal onderwerpen onderzoeken rondom het thema AI (Artificiële Intelligentie). Dit doe ik binnen de kennisgroep ‘Creatieve Technologie‘ op het online platform KennisCloud. Eén keer eerder heb ik me op dit platform begeven en nagedacht over AI. Een breed, interessant maar ook moeilijk, eng en ongrijpbaar fenomeen dat ons hele leven gaat veranderen in de toekomst en misschien al ongemerkt veranderd heeft. AI is denk ik een letterlijk voorbeeld van creatieve technologie. Het is namelijk de technologie die hier zelf het vermogen krijgt om creatief te zijn. Het is in staat zichzelf te herschrijven, naar eigen inzicht te handelen en problemen op te lossen waar wij dat niet kunnen. Zelfs op manieren die wij vaak maar nauwelijks begrijpen en ook niet meer kunnen herleiden. Laten we snel een duik nemen in deze diepe wateren…

Read More »

What Dougie is trying to tell you – The 9/11 conspiracy within Twin Peaks

In the third season of Twin Peaks, creators David Lynch and Mark Frost are great again at drawing parallels between their fictional TV-reality and our outside real world. After the show returns from an absence of 25 years, our lead character Dale Cooper has to also return, being locked away for 25 years in a waiting room.
But what does he find when he returns? Not the old nostalgic town of Twin Peaks, where time always seemed to stand still. It’s no longer the television dream of the 90’s. Our hero now finds himself, just like the viewer, in a new modern world of 2017. With unfamiliar characters and locations. Not only that, our hero (like the viewer) now seems to have lost all agency in this new world he doesn’t understand.

In this article I will show you how David Lynch is processing the current world state and wants you, the viewer, to wake up to some specific details about the events of 9/11. The 9/11 part of the analysis is just plain and simply looking at images and scenes that Lynch is presenting to us, and will connect them to what he has said on the topic. I will provide footnotes for all the evidence and provide you with a larger context of what Lynch is doing. Strangely, I haven’t come across this clear reading of the Dougie plot line in relation to the historic date. This will reveal the meaning behind the name Lucky 7, the statue outside, Dougie’s drawings, the insurance conspiracy, Bushnell’s double-down and how Dougie becomes “The arm” of Philip Gerard. Spoilers ahead…

Read More »

Ik, Robot (Asimov, AI, Blade Runner en Donna Haraway)

DIT ARTIKEL IS GESCHREVEN VOOR BIBLIOTHEEK NIEUWE STIJL, 13-10-2017.

Dit jaar is het thema van Nederland Leest: ‘Robotica’. Leden kunnen vanaf 1 november in de Bibliotheek een exemplaar van ‘Ik, Robot’ door Isaac Asimov ophalen, een cadeautje van de bieb. In deze bekende bundel van sciencefiction-verhalen uit 1950, denkt Asimov na over wat het betekent als we in de toekomst robots hebben die over een groot intellect en een bewustzijn beschikken. Asimovs werk is vooral bekend geworden vanwege het voorspellende idee dat we op een dag met artificiële intelligentie (AI), gaan samenleven. Vooral de morele repercussies en de maatschappelijke dilemma’s die Asimov suggereerde, blijven de lezer anno 2017 denk ik nog steeds boeien. Leuk materiaal om eens over na te denken en ook mijzelf de vraag te stellen: “Ben ik eigenlijk een robot?”

Robotwetten
‘Ik, Robot’ is een verzamelwerk van negen korte verhalen. Verhalen die door de jaren 40 en 50 in delen werden uitgegeven in verschillende sciencefiction-magazines. De losse verhalen spelen zich allemaal in dezelfde wereld af, waar de robots in kwestie allemaal van het “U.S. Robots and Mechanical Men” bedrijf afkomen. Robot-psycholoog Susan Calvin is een terugkerend personage dat te hulp schiet in de verhalen zodra er problemen met de robots zijn en een mogelijk bedrijfsschandaal voorkomen moet worden. Misschien wel het bekendste element van de bundel zijn de drie robotwetten waaraan elke robot zich moet houden. Ze staan beschreven in het zogenaamde positronisch brein van de robots. Ten eerste mag een robot nooit een mens kwaad doen en kwaad tegenover de mens ook niet laten gebeuren. Ten tweede moet een robot orders van mensen opvolgen tenzij deze in strijd zijn met de eerste wet. Ten derde moet een robot altijd zichzelf beschermen tenzij, je raadt het al, dit in strijd is met de eerste of de tweede wet. Hier maakt Asimov een mooie opzet van prioriteiten waardoor een robot zou kunnen samenleven met de mens.Read More »

Twin Peaks: televisie als ritueel en therapie voor de kijker

DIT ARTIKEL IS GESCHREVEN VOOR BIBLIOTHEEK NIEUWE STIJL, 21-09-2017.

In dit vervolgstuk behandel ik nog meer verborgen symboliek en thematiek uit Twin Peaks. We gaan deze keer ontdekken wat de ervaring van het tv-kijken nu werkelijk inhoudt en zien dat de tv een functie heeft als modern ritueel object. Hierbij komen de fenomenen van vuur, elektriciteit en geesten aan bod en achterhalen we wat de ‘convenience store’, maïs, plastic en het portret van Laura Palmer betekenen in deze context. Deze verklaringen passen in mijn algehele opvatting dat David Lynch het medium van de tv aan het verwerken is tot inhoudelijke thematiek in Twin Peaks. Dit is een lezing die ik graag uitwerk omdat ik deze nog mis in andere verklaringen voor Twin Peaks. Dit stuk bevat spoilers van het eerste en tweede seizoen van Twin Peaks en de film ‘Fire Walk with Me’. Ik zal geen bespreking doen van het nieuwe derde seizoen.

Firewalking
Het ritueel Firewalking, waarbij men over brandende kolen loopt, komen we door de eeuwen heen in verschillende landen en culturen tegen. De oudst bekende was ongeveer 4.000 jaar geleden in India. Het fenomeen is meestal bedoeld als een overgangsritueel, waarbij de deelnemer de wereld van volwassenheid betreedt en het geloof en de persoonlijke kracht worden getest. De term Firewalking doet denken aan de spreuk “Fire walk with me”, die centraal staat in de wereld van Twin Peaks. Niet alleen het lopen met, of over vuur, doet mij denken aan Twin Peaks, ook het ritueel aspect is iets dat we tegenkomen bij het kijken van de tv-serie. In eerste instantie was het volgen van een dramatische serie zoals Twin Peaks in de jaren 90 voor veel mensen een ritueel. Doordat tv-series opgedeeld zijn in afleveringen die elke week uitkomen, wordt het automatisch een ritueel om elke week, op een bepaalde avond, te kijken hoe het verder gaat.

Read More »

Twin Peaks: symbolen van de tv-wereld (Magritte, surrealisme en het onderbewustzijn)

DIT ARTIKEL IS GESCHREVEN VOOR BIBLIOTHEEK NIEUWE STIJL, 12-08-2017.

Het is zover, we gaan eindelijk aan de verklaring van symboliek in Twin Peaks beginnen. Via deze verklaringen krijgen we antwoord op wat de abstracte symbolen uit de serie betekenen, waarom ze er zo uitzien en wat David Lynch eigenlijk aan het doen is met Twin Peaks. In dit stuk zal ik specifieke details en voorbeelden bespreken uit Twin Peaks seizoen 1, 2 en uit de film van Twin Peaks: Fire walk with me. Dit stuk bevat geen spoilers of bespreking van het nieuwe derde seizoen van Twin Peaks.

Een gemaakte werkelijkheid
Twin Peaks behandeld zoals we geleerd hebben de vorm van tv, door bewust te zijn van zijn eigen medium. Hierdoor kan het genres, tradities en motieven in een ander daglicht stellen, door elkaar gooien en omdraaien. Aangezien we nu wat dieper zullen gaan graven, zullen we er ook achter komen dat de symbolen die afgebeeld zijn, letterlijk over de wereld van de tv en het tv kijken zelf gaan. Voor de kijker die geen weet heeft van dit concept waarin het medium de inhoud wordt (onder andere besproken in het eerste stuk over David Lynch) kunnen deze symbolen vreemd en ontoegankelijk blijven. Laten we snel een duik nemen in de verschillende symbolen met hun verklaringen en zo ontdekken op welke manier ze te maken hebben met het medium van tv.Read More »

Twin Peaks als Postmoderne TV (Postmoderniteit, Unheimlichkeit, Tegenovergestelde Tweeling)

DIT ARTIKEL IS GESCHREVEN VOOR BIBLIOTHEEK NIEUWE STIJL, 27-07-2017.

In het vorige stuk hebben we onderzocht hoe het werk van David Lynch veelal de vorm tot onderdeel van de inhoud maakt. We zijn dit tegengekomen in zijn films, waar de camera, het kijken of het acteren zelf onderdeel worden van het verhaal. Ook in zijn schilderwerk zagen we het creatieve proces en de verf zichtbaar onderdeel worden van de afbeelding, zonder dat het opgaat in een realistisch beeld. Nu we iets meer van David Lynch weten als kunstenaar, kunnen we beginnen met een analyse van Twin Peaks. Om de link duidelijk te maken tussen vorm en inhoud, moeten we eerst onderzoeken in wat voor tijd Twin Peaks uitkwam en wat het eigenlijk voor mechanismes bevat die werkzaam zijn onder het oppervlak.

Postmodernisme
Twin Peaks verscheen voor het eerst in 1990, een tijd waarin veel tv-series hard aan vernieuwing toe waren. Lynch is denk ik goed op de hoogte geweest van “wat er in de lucht hing“, zoals hij het zelf zou omschrijven. Wat er aan zat te komen voor tv was een era van postmodernisme. Natuurlijk waren er al eerder tekenen van postmodernisme in tv-programma’s. In de jaren ’80 gingen tv-programma’s al refereren naar andere tv-programma’s en ook naar zichzelf. De jaren ’90 zijn denk ik pas een echt typisch postmodern era geweest in het televisielandschap, voor een deel ingeluid door Twin Peaks (1990), maar ook door shows als The Simpsons (1989) en Seinfeld (1989).Read More »

Twin Peaks en de kunst van David Lynch (Medium als inhoud en de blik van Sartre)

DIT ARTIKEL IS GESCHREVEN VOOR BIBLIOTHEEK NIEUWE STIJL, 15-07-2017.

Twin Peaks, de iconische tv-serie uit 1990 heeft dit jaar eindelijk een derde seizoen gekregen. Na meer dan 25 jaar wachten krijgen we antwoord op de cliffhanger waar het tweede seizoen mee afsloot. Zelf heb ik een goede tien jaar liggen dromen over hoe Twin Peaks verder zou kunnen gaan. Eigenlijk was ik nog het meest benieuwd hoe David Lynch deze keer het medium van de televisieserie zou adresseren. Hoe zou de wereld van Twin Peaks eruitzien in het tijdperk van de digitale camera, internet, Netflix en HBO?

Twin Peaks
Voor de komst van Twin Peaks daagden tv-series de kijker vaak maar weinig uit en waren voorspelbare motieven, ook wel tropes genoemd, gemeengoed geworden. Twin Peaks-makers Mark Frost en David Lynch bliezen het format van de tv-serie in 1990 nieuw leven in. De ervaren schrijver Frost en surrealistisch filmmaker Lynch creëerden een wereld vol mysterie, horror en verwondering. Twin Peaks leek tv voorgoed te veranderen. Waar in die tijd veel mensen overdonderd waren door de surrealistische elementen van Twin Peaks, en deze vaak niet goed konden duiden, leven we nu in een tijd waar we talloze theorieën en interpretaties onder handbereik hebben op het internet. Toch mis ik nog een overkoepelende theorie, reden of verklaring voor de abstracties die Lynch steeds opnieuw lijkt te gebruiken in Twin Peaks. Zijn beeldentaal heeft naar mijn idee een achterliggend concept dat alle gebruikte symbolen verklaart en aan elkaar verbindt.Read More »

Vreemde grote wezens (Kapitalisme, Innovatie, Exponentiële Organisaties)

DIT ARTIKEL IS EEN VERVOLG OP: “OPEN SOURCE IN DE BIBLIOTHEEK

Mijn vorige artikel voor Bibliotheek Nieuwe stijl (hier) ging over Open source: wat is het en hoe kan het een bijdrage leveren aan de moderne bibliotheek en aan de ontwikkeling van kennis in zijn algemeenheid? Ik heb laten zien dat Open source oorspronkelijk afkomstig is uit de wetenschap. In de wetenschappelijke wereld is het vrijuit delen van resultaten en vooral ook van de methoden achter de resultaten al veel langer gemeengoed. Dit model van openheid werkt vooruitgang in de hand. In dit stuk wil ik nadenken over deze vooruitgang, maar vooral ook over inktvissen, trollen en andere vreemde wezens die vooruitgang misschien wel in de weg staan…

Vooruitgang
Het is denk ik wel duidelijk dat we als mensheid streven naar vooruitgang. We zijn steeds op zoek naar nieuwe uitvindingen, nieuwe technologieën en een oplossing voor al onze problemen. Aan de ene kant helpen kapitalisme, concurrentie en marktwerking ons in een razendsnel tempo zaken te ontwikkelen. Aan de andere kant kunnen grote bedrijven die kiezen voor de kortste weg naar geld, vooruitgang ook juist in de weg staan. Denk bijvoorbeeld aan bedrijven of patenthouders die al hun kennis en technologie binnen het bedrijf houden, waarmee de ontwikkeling van een technologie of product soms onnodig vertraagt of stil komt te liggen. Of aan bedrijven die een monopoly in stand houden en lobbyen tegen verandering. Of aan de opkomst van ‘patenttrollen’: bedrijven die er alleen op gericht zijn om zoveel mogelijk patenten te vergaren en de jacht te openen op iedereen die zich in hun vaarwater begeeft, zonder dat ze zelf iets produceren. Er is altijd discussie te voeren over de voor- en nadelen van dit soort fenomenen, maar veelal zien we hierdoor het ontstaan van rechtsonzekerheid, starters die weinig kans maken tegenover grote advocatenteams en vooral het tegenwerken van mogelijke innovatie.

Read More »

Onze virtuele wereld (VR, Films en Maatschappij)

DIT ARTIKEL IS GESCHREVEN VOOR BIBLIOTHEEK NIEUWE STIJL, 15-04-2017.

Omdat de bibliotheek met haar Digilab nu ook een plek is geworden van VR-brillen, zie ik als medewerker veel modellen komen en gaan. Het begon met Development Kit 1 en 2 van Oculus Rift. Die werden al snel opgevolgd door de ‘Samsung Gear VR’, die erg handzaam was. Nu hebben we tegenwoordig de ‘HTC Vive’. Deze VR-bril is tot nu toe de meest geavanceerde die ik heb mogen gebruiken en laat goed zien wat de potentie van virtual reality is. Met deze bril kun je rondlopen, bukken, springen en met de twee controllers objecten in de wereld zelf oppakken of bedienen. Het is een mooie ervaring om het virtuele landschap te mogen bewandelen, totdat blijkt dat je nog steeds in deze virtuele wereld zit als je de bril allang hebt afgedaan. Want wat nu als je het virtuele niet kunt ontsnappen?

VR in films
Voor de komst van deze VR-brillen zag ik dit soort technologie alleen nog maar in films. Het idee van virtual reality was natuurlijk een mooi concept om beeldend te laten zien en dit zag ik vroeger voorbij komen in kitschy Sci-fi films als Lawnmowerman, Brainstorm, Strange Days of Johnny Mnemonic. Ook wordt de bril veel gebruikt in beeldspraak om te illustreren hoe iemand naar de wereld kijkt of juist van blik verandert. Je kijkt door een donkere bril, gekleurde bril of door een roze bril. Je zet eens een andere bril op of ziet de wereld door de bril van een ander. Allemaal uitspraken die het concept van een zienswijze proberen te vatten.

Een interessante bril-metafoor komen we tegen in de film They Live uit ’88 van John Carpenter. Hier krijgt onze held John Nada opeens een hele andere wereld te zien zodra hij een zonnebril opzet. Plots ziet hij zijn wereld voor wat deze werkelijk is: een kapitalistisch systeem dat gerund wordt door aliens die hem uitbuiten. Waar Nada eerst een reclameposter zag met een zonnige vakantiebestemming, ziet hij nu de tekst “Marry and reproduce”. In magazines en op straat ziet hij overal teksten als “Obey”, “Consume”, “No independant thought” en “Stay asleep”. Kortom, Nada ziet opeens een achterliggende realiteit door een andere bril op te zetten.
Read More »

Hoe we veranderen door technologie

DIT ARTIKEL IS GESCHREVEN VOOR ‘BIBLIOTHEEK NIEUWE STIJL’, 01-04-2017.

Afgelopen week stond ik in het Digilab een mail te beantwoorden. Het was hoog tijd dat dit mailtje de deur uit ging, dus enige haast was geboden. Nu had ik niet gezien dat iemand met me meekeek. Het was een jongen die zich verbaasde over mijn snelheid op het toetsenbord. Dit terwijl mijn typevaardigheid niet zo bijzonder is.
Gek genoeg was dit iets dat ik vaker zag: de jeugd kan niet zo snel typen en is zelfs het toetsenbord niet meer gewend. Dit had ik nou niet zien aankomen, was dit niet die jeugd die met technologie en alle digitale vaardigheden is opgegroeid? De kinderen die mij vaak juist dingen uitleggen over apps, games of memes die ik niet ken? En waar kwam bij mij dan die aanname vandaan dat deze jeugd blind zou kunnen typen?
Ik besloot het uit te zoeken en zag dit voorbeeld opeens in verband staan met een groter geheel.

Aanpassen door noodzaak
Toen ik op de basisschool zat was er nog een ouderwetse typecursus. Zo eentje op de typemachine. Mijn ouders wilden graag dat ik deze cursus ging doen, maar dit vond ik zelf maar niets. Typen was iets voor nerds, het was niet cool en de vaardigheid werd toen nog veel met administratief werk geassocieerd. Een receptionist kon misschien wel blind typen, maar wij besloten om goed te worden in 8-bit Nintendo of tekenen en sport. Dat was veel leuker.Read More »